postbox media

Showing posts with label अमृत- विषाचा प्याला. Show all posts
Showing posts with label अमृत- विषाचा प्याला. Show all posts

Friday 4 October 2019

अमृत- विषाचा प्याला





अमृत- विषाचा प्याला !!



.....तो रोज येत नाही, तो कोणापुढेही हाथ पसरत नाही. तो धर्म प्रसारक नाही ना भिक्षुक, पण वर्षातुन न चुकता प्रत्येक गावात एक फेरी मारुन लांब लांब चा प्रवास करत 'भिमा' खानापुर तालुक्यातुन कर्णाटक सिमावर्ती भागातुन आपल्या बायको आणी लहान मुलीसह डोक्यावर देवीचा प्रचंड वजनाचा गाडा घेवून महाराष्ट्रातील ..सांगली,सातारा,कोल्हापुर,सोलापुर इथली बरीचशी गावे पालथी घालत फिरत असतो.
'आई राजा उदो उदो..उदे ग अंबे उदे" करत दरवाजात उभा राहीला, की भिमा शिवाजी महाराजांच्या एखादया लढवय्या 'मावळ्या सारखा भासायचा मला..धडधाकट शरीरयष्टी आणी कपाळावर पिवळ्या धमक बेलबुट्टीवर लाल कुंकवाचे ठिपके भिमाला शोभुन दिसतात. उण्हात फिरुन फिरुन रापलेला काळा तांबुस चेहरा,काय तर तो रुबाब..काय तर ते व्यक्तीमत्व, पांढरपेशा मनाला कुबड झालेल्या लोकाना त्याच्यात 'व्यक्तीमत्व' दिसनारच नाही डोक्यावरचे अनुभवाने पिकुन पांढरे झालेले केस मिशीपर्यंत आणी रुबाबदार पिळदार पांढरया मिश्या. कमरेला गुंडाळलेला रक्तरंगी झगा त्यावर असलेली फुले. कुठेही पोषाखी कलेचा दिखावा नाही. खरी कला 'जगणे' अर्थात यालाच म्हणत असावेत बहुधा. बायकोच्या गळ्यात दान जमा करायची झोळी. कुठे कुठे फाटलेली आणी ठिगळ लावलेली जिर्ण मळखाउ रंगाची साडी बायकोच्या अंगावर असायची,गळ्यात मंगळ्सुत्र नाही पण काळ्या धाग्यात गुंफलेले मणी आणी पायात मासोळी जोडवी, पोरगी परकर पोलक घातलेले जरा लाजुन आईच्या मागे लपायची, भिमा अनवाणी पायानी गावोगावी फिरायचा,कोणा पुढे हाथ पसरताना भिमाला मी पाहीले नाही. भिक्षुकी मागुन उदर निर्वाह करने हा त्याचा उद्योग नाही, मोठ्या मोठ्या देवस्थानात असलेले कर्म दरिद्री पंडित/भटजी प्रमाणे तो नाही, देवस्थानात देवाच्या नावाने पैसे उधळुन किंवा पेटीत टाकुन पुण्य कमावणे इतके सोपे असते तर विचारुच नका जगात पापाला स्थानच राहीले नसते..मी दोनच वेळा भिमाला भेटलो होतो, इतक्या दोनच भेटीत तो मला जितका उलगडला तितका मला तो 'देवीचा जोगी' म्हणा किंवा हव तर 'पोतराज' म्हणा. पण त्या पेक्षा एक 'माणुस' म्हणुन मला जास्त जवळचा वाटला. भिमा च्या वडीलांकडुन देवीचा गाडा घेवून फिरायचा वारसा भिमाला मिळाला होता. देवीचा 'कौल' देने हा ज्याच्या त्याच्या इछेचा प्रश्न म्हणुन भिमा तो देत असे. पण हे कौल वगैरे देने स्वता: भिमाला पटत नाही. अंगठाबहाद्दर असलेल्या भिमाला उपजीवीकेचे साधन आणी वडिलोपार्जीत सेवेचा भाग म्हणुन देवीचा गाडा घेवून फिरावे लागते,
'भिमा देव धर्म मानत नाही, नशीबापेक्षा कर्मांवर त्याचा असलेला विश्वास मला फार दृढ वाटला, वडिलोपार्जीत पोटापाण्यासाठी भिमा नाइलाजाने हे करतो आहे, भिमा नास्तीक आहे हे, हे त्याच्या तोंडुन ऐकल्यावर मला आश्चर्यच वाटले. हे कसे शक्य असु शकते, देवीचा गाडा घेवून फिरणारी व्यक्ती देव धर्म मानत नाही, बुद्धीवाद्याना बुचकळ्यात टाकणारा प्रश्न होता पण वस्तुस्थीतीही होतीच ती माझ्या नाकारण्याने बदलु शकणार न्हवती,
तो कोणापुढे ही हाथ पसरत नाही,ज्या घरी दिले तिथे प्यायला पाण्याचा तांब्या आणी मुठभर धान्यच तो खुशी खुशीने घेतो आणी पुढच्या घराकडे जायला निघतो. भिमा वर्तमानात जगतो. त्याला मोठ्या मोठ्या मंदीर - मस्जीदीतल्या पंडीत आणी मौलवी प्रमाणे खर्चीक पुजा अर्चा,ग्रह शांती,दोश-प्रदोश, नमाज, दर्ग्यात चादर किंवा गुलाब अथवा बळी सांगुन दक्षिणा मागुन जगणारया दळभद्री धर्माच्या ठेकेदारांकडुन देवा धर्माच्या, अल्लाच्या नावावर भिती घालुन स्वता: घबाडे कमावणारी धर्मांध धेंडे पाहीली की विद्न्यान युगाच्या काळ्या बाजुची आठवण होते , पोटापाण्यासाठी आस्तीक नास्तीक झालेले मी अनेक पाहीलेत पण भिमा ची कहाणी एकुण खुपच आश्चर्य वाटले.
भिमाला एक मोठा मुलगा आहे, तो कोल्हापुरात राहतो, नित्य नियमाने कुस्तीच्या तालमीला जातो. त्याचा खुराक खर्च खुप आहे. पण भिमाला आपल्या लाडक्या पोराला भारतीय सैन्य दलात पाहण्याची इछा आहे. कुस्तीतुन पिळदार शरीर कमावून देण्यासाठी भिमा हा देवीचा गाडा घेवून दारोदार फिरत असतो.अंधश्रद्धा पसरवन्याचा हेतु नाही पण श्रद्धेचा बाजार मांडन्याचा ही त्याचा प्रयत्न नाही.म्हणुन तो कोणापुढेही हात पसरवत फिरत नाही.
त्याच्या देवीच्या गाड्यात पैशाचा गल्ला नाही..
..मुलाला सैन्यात पाहण्याची स्वप्ने पाहणारा भिमा अमृत- विषाचा प्याला भासला मला त्यावेळी...
आज किती तरी देवा धर्माचे ठेकेदार आणी धर्माचे सोयीस्कर राजकारण करणारया 'राजकारण्यांची पोरे 'भारतीय' सैन्यात आहेत ??
..पण इथे सामान्यातल्या सामन्य माणासांचे विचार देखील कधी कधी आपल्याला 'विचारात' पाडतात.मी देव पाहीला नाही तो कसा आहे त्याचे विश्वरुप कसे आहे काही काहीच माहीत नाही पण भिमा सारख्याच सामान्य माणासामध्ये मला 'देव' दिसतो जो देवा धर्मा पेक्षा देशहिताला प्राधान्य देतो.. जो देशा साठी आपला विर मुलगा द्यायला तयार असतो.
सलाम माझा त्या प्रत्येक आई बापाला ज्यानी देशा साठी आपला मुलगा दिला आहे...

जय हिंद !


वैभव जगताप
https://www.postboxmedia.wordpress.com